اتاق تاریک چیست؟

تلاش برای پیدا کردن راه‌های جدید درمانی برای بیماری‌های مختلف هیچگاه متوقف نخواهد شد. از این رو است که امروزه بسیاری از بیماری‌های لاعلاج گذشته به صورت کامل درمان می‌شوند و حتی برخی از آن‌ها به صورت کامل ریشه کن شده‌اند.

برای نمونه بیماری فلج اطفال به صورت کامل در بسیاری از کشورها ریشه‌ کن شده است. اتاق تاریک یا اتاق حسی هم تلاشی نوین است برای دستیابی به درمان مشکلات حسی که در بسیاری از بیماری‌ها از جمله اوتیسم و بیش فعالی دیده می‌شود. ما هم در کلینیک جامع توانبخشی سرو در تلاش هستیم تا جدیدترین روش‌های درمانی را به سرعت در کلینیک خود راه اندازی کنیم. در ادامه به معرفی بخش اتاق تاریک کلینیک سرو خواهیم پرداخت.

اتاق تاریک چیست؟

اتاق تاریک اتاقی با طراحی خاص و تجهیزات ویژه است که جهت ارائه تحریکات حسی به افراد دارای اختلالات حسی طراحی شده است. تحریکات ایجاد شده در این محیط حواس مختلف فرد را درگیر می‌کند که در نهایت باعث رشد آن‌ها خواهد شد. در اتاق حسی بر اساس رژیم حسی طراحی شده برای هر فرد ممکن است از تحریکات مختلفی بهره گرفته شود. برای نمونه کسی که آستانه تحریک بالایی دارد به محرک‌های قوی‌تر پاسخ  می‌دهد در حالیکه فردی با آستانه تحریک پایین ممکن است در برابر محرک‌های ضعیف هم واکنش‌های شدیدی از خود نشان دهند.

در  واقع افرادی که مغز آن‌ها در درک، پردازش و پاسخ‌دهی به اطلاعات دریافتی از محیط زندگی اختلال دارد می‌توانند از مزایای این اتاق بهره‌مند شوند. در اتاق حسی تمرینات و محرک‌ها بر اساس نیاز هر فرد به صورت جداگانه طراحی و اجرا خواهد شد. چرا که اساسا هر فرد نیازها و مشکلات خاص خود را دارد. بنابراین تمرینات ارائه شده برای سایر افراد را برای کودک خود به کار نبرید.

آیا اتاق تاریک واقعا مفید است؟

برای درک تاثیر گذار بودن اتاق تاریک لازم است نظریه یکپارچگی حسی را مرور کنیم. بر اساس این نظریه همه حس‌های دریافتی از محیط شامل بینایی، شنوایی، چشایی، بویایی، لامسه، حس عمقی و وستیبولار در مغز با هم ترکیب شده و درک ما را از محیط شکل می‌دهد. بر اساس این نظریه اشکال در هر حس می‌تواند سایر حواس را هم تحت تاثیر قرار دهد. برای نمونه فردی که بینایی ضعیفی دارد به احتمال زیاد سیستم وستیبولار ضعیفی دارد و به احتمال زیاد در تعادل هم ضعیف خواهد بود.

مغز برخی از افراد به محرک‌های دریافتی بیش از حد پاسخ خواهد داد. برای نمونه برخی از افراد دارای اختلال اوتیسم در برابر لباس پوشیدن مقاومت می‌کنند و دوست ندارند که دیگران آن‌ها را بغل کنند. در طرف مقابل مغزی برخی از افراد نسبت به محرک‌ها پاسخ دهی کمتری دارند. در نتیجه فرد برای تحریک شدن به محرک‌های قوی‌تری نیاز خواهد داشت. برای نمونه برخی از افراد بیش فعال ممکن است مدام بالا و پایین بپرند که ناشی از پاسخ دهی کم مغز به محرک‌های حس عمقی و وستیبولار است.

در نهایت اتاق تاریک یا اتاق حسی محیطی را فراهم می‌کند که به درک حس‌های مختلف کمک کرده و فرد را قادر می‌سازد که به هر حس پاسخ مناسبی بدهد. این اتاق به افراد کمک می‌کند که حس‌های خود را تنظیم کنند. :

اتاق تاریک برای درمان کدام بیماری‌ها مناسب است؟

استفاده از اتاق حسی اساسا برای افرادی که از اختلال پردازش حسی (sensory processing disorder) رنج می‌برند کاربرد دارد. این اختلال یک آسیب مغزی است که ممکن است خود را به صورت حساسیت بیش از حد (بیش حسی) یا حساسیت پایین (کم حسی) نشان دهد. در نظر داشته باشید که یک فرد ممکن است در یک زمینه بیش حس باشد در حالیکه در زمینه دیگری کم حسی را تجربه کند.

اختلال پردازش حسی در نهایت خود را در رفتار فرد نشان خواهد داد. برای نمونه فردی که بیش حسی شنوایی دارد از محیط‌های پر سر و صدا و مکان‌های شلوغ فراری است. این اختلال ممکن است در بیماری‌های زیر خود را نشان دهد:

1- اوتیسم

اوتیسم یکی از مهم‌ترین اختلال‌هایی است که اتاق تاریک می‌تواند در بهبود آن نقش ایفا کند. اختلال پردازش حسی در این کودکان بسیار متنوع است که علایم آن ممکن است شامل: دوری کردن از لمس شدن، گاز گرفتن خود، اجتناب از خوردن غداهایی با بافت‌های مشخص، حساسیت به حضور در اجتماع، حساسیت نسبت به صداهای خاص مانند جارو برقی،‌ سشوار و لباش شویی،‌ تعادل پایین، تحمل کاری پایین و … باشد. راه رفتن روی پنجه یکی از شایع‌ترین علایم اوتیسم است که ارتباط تنگاتنگی با اختلال پردازش حسی داشته و باید به صورت تخصصی درمان شود.

این رفتارها می‌توانند مشارکت فرد در اجتماع را به صورت چشمگیری کاهش دهند. در نتیجه کودک اضطراب و استرس بیشتری را تحمل خواهند کرد. همچنین ممکن است افسردگی و پرخاشگری را به دنبال داشته باشد. استفاده از اتاق تاریک کاردرمانی می‌تواند به بهبود خود تنظیمی افراد کمک کند.

2- کودکان بیش فعال

بسیاری از کودکان بیش فعال هم در زمینه پردازش حسی اختلالاتی را تجربه می‌کنند. دامنه این اختلالات بسیار گسترده است. به صورتی که در برخی از موارد فرد آستانه تحریک بسیار بالایی داشته و برای تحریک شدن به محرک‌های قوی نیاز دارد. برای نمونه بسیاری از افراد درگیر با adhd در زمینه حس‌های properioseptive و vestibular دیر تحریک می‌شوند. به همین دلیل بالا و پایین پریدن در آن‌ها شدید است. از طرفی دیگر از لحاظ حس‌های بینایی و شنوایی بسیار تحریک پذیر بوده و به راحتی حواس آن‌ها از موضوع پرت خواهد شد.

کودکی که بیش حسی دارد ممکن است با عصبانیت، جیغ زدن، گریه کردن، لگد زدن یا تلاش برای پنهان شدن واکنش نشان دهد. آن‌ها ممکن است از چشم یا گوش خود محافظت کنند یا ممکن است برای مدتی کاملاً خاموش شوند. این پاسخ اغلب به دلیل تمایل غریزی آن‌ها برای محافظت از خود در برابر هر چیزی است که حواسشان را تحریک می‌کند.

در این رابطه کاردرمانی بیش فعالی با استفاده از ظرفیت‌های اتاق تاریک تلاش خواهد کرد تا بخشی از مشکلات آن‌ها را رفع نماید. استفاده از رشته‌های رنگی و علایم دیداری می‌تواند به افزایش توجه و تمرکز این کودکان کمک کند.

3- اختلالات یادگیری

مشکلات یادگیری یکی دیگر از اختلالات نسبتا شایعی است که اختلال پردازش حسی می‌تواند در بروز آن نقش داشته باشد. در صورتی که فرد نتواند اطلاعات دریافتی از محیط را به درستی دریافت و پردازش کند، در یادگیری به مشکل خواهد خورد. برای نمونه فردی که در پردازش اطلاعات بینایی دچار اختلال است ممکن است به اختلال قرینه نویسی و وارونه نویسی دچار شود. یا ممکن است در هماهنگی چشم و دست به مشکل بخورد و به طبع آن اختلال نوشتاری را تجربه کند. در نظر داشته باشید که همه انواع اختلال یادگیری ناشی از مشکلات پردازش حسی نیست.

 اتاق تاریک می‌تواند راهی باشد برای بهبود مشکلات حسی افرادی که به اختلال یادگیری دچار شده‌‌اند. به گونه‌ای که وجود یک اتاق حسی در مدرسه می‌تواند بسیار کمک کننده باشد. کودکان در این محیط بدون اینکه احساس طردشدگی داشته باشند به خوبی می‌توانند مراحل درمانی خود را طی کنند.

نکته: در نظر داشته باشید که بسیاری دیگر از مشکلات هم می‌توانند از خدمات اتاق تاریک بهره‌مند شوند. اما پرداختن به همه آن‌ها از حوصله این نوشته خارج است.

مزایای استفاده از اتاق تاریک کاردرمانی

استفاده از اتاق تاریک به عنوان یک روش درمانی مکمل در کنار سایر روش‌های کاردرمانی می‌تواند نقش مهمی در بهبودی افراد ایفا کند. در نظر داشته باشید که به کارگیری این روش باید متناسب مشکلات هر فرد و رژیم حسی مورد انتظار وی اجرا شود. اتاق تاریک در بهبود علایم زیر می‌تواند بسیار کمک کننده باشد:

1- آرام کردن کودک (استرس زایی)

تجربیات حسی مختلف می‌توانند کودکان را آشفته کنند. در نتیجه واکنش‌های نامناسبی را از خود به نمایش خواهند گذاشت. اتاق تاریک کاردرمانی محیطی آرام و کم محرک را برای فرد مهیا خواهد کرد. در این محیط افراد می‌توانند آرام بگیرند و کنترل احساسات خود را به دست بگیرند. برخی از تصاویر و نورهایی که در این اتاق وجود دارند خود خاصیت آرام بخشی دارند. برای نمونه دستگاه نویز سفید و آروماتراپی‌های موجود در dark room عموما کاربرد تسکین دهنده دارند.

آرام شدن فرد در مرحله اول از انجام فعالیت‌های هیجانی و نامناسب جلوگیری کرده و در مرحله بعد امکان تجزیه و تحلیل شرایط را برای فرد مهیا خواهد کرد. این روند می‌تواند در نهایت به بهبود درک فرد کمک کند.

2- ارائه تحریک‌های حسی گوناگون

گاهی اوقات کودکان از کم حسی رنج می‌برند و برای تشویق احساس آگاهی و رفاه به تحریکات حسی اضافه نیاز دارند. اتاق تاریک کاردرمانی با بهره‌گیری از تجهیزات متنوع حسی این تحریک اضافه را برای فرد فراهم خواهد کرد. اساسا این اتاق دارای اسباب بازی‌ها و آیتم‌هایی است که به صورت تخصصی برای برانگیخته کردن یک حس خاص طراحی شده‌اند. برای نمونه پنل‌های ال ای دی در محیطی تاریک می‌توانند از نظر بینایی فرد را تحریک کنند. همچنین جعبه‌های شنی می‌توانند حس لامسه فرد را درگیر کنند. استفاده از هر محرک لازم است که بر اساس نیازهای فرد و با نظر متخصص کاردرمانی اعمال شود.

ارائه محرک‌های اضافه به افراد به آن‌ها کمک خواهد کرد که کنترل بهتری روی واکنش‌ها و رفتارهای خود داشته باشند. همچنین رفع کم حسی باعث می‌شود که آشفتگی و بی‌قراری افراد کاهش پیدا کرده و راحت‌تر بتوانند با محیط و سایرین ارتباط برقرار کنند.

3- اجتماعی شدن

استفاده از اتاق تاریک کاردرمانی بیشتر یک درمان انفرادی است. با این وجود استفاده از آن به صورت گروهی برای افراد با مشکلات مشابه امکان پذیر است. مخصوصا اگر در مدارس چنین امکانی فراهم باشد. اتاق تاریک کاردرمانی می‌تواند فضایی امن و بدون استرس را فراهم می‌کند تا کودکان بتوانند با هم حرکت کرده و محیط را کاوش کنند. مشارکت در چنین گروه‌هایی به آگاهی از نحوه حرکت بدن و کنترل آن در محیطی شبیه جامعه کمک خواهد کرد. همچنین در این شرایط افراد می‌توانند از کمک همدیگر استفاده کرده و اجتماعی شدن را تمرین کنند.

4- بهبود تمرکز

بسیاری از افرادی که دچار اختلالات رشدی هستند،‌ در حفظ توجه و تمرکز ناکام هستند. استفاده از اتاق تاریک کاردرمانی می‌تواند محرک‌های اضافی را حذف کند. در نتیجه فرد فقط روی یک محرک خاص تمرکز خواهد کرد. در نظر داشته باشید که یک محرک ممکن است به صورت همزمان چند حس را درگیر کند. برای نمونه انجام یک بازی کامپیوتری در اتاق تاریک هم علاوه بر حس بینایی و شنوایی، لامسه و وستیبولار را هم درگیر خواهد کرد. چرا که فرد باید بتواند دسته بازی را در دست بگیرد و همزمان بتواند دسته بازی را لمس کرده و بدون نگاه کردن به آن بازی خود را انجام دهد.

همه این فرایندها به بهبود توجه و تمرکز فرد کمک کرده و باعث می‌شوند که فرد برای رویارویی با موقعیت‌های زندگی واقعی که به تمرکز نیاز دارند، آماده شوند.

5- توسعه مهارت‌های حرکتی

برای بسیاری از افرادی که از مشکلات پردازش حسی رنج می‌برند حرکت و تعادل طبیعی چالش بزرگی است. چرا که اساسا حس و حرکت با هم آمیخته هستند و تلاش برای جدا کردن آن‌ها کاری عبث است. از این رو اتاق تاریک در تلاش است تا به کمک تجهیزات حرکتی مانند ترامپولین، سرسره، استخر توپ و جعبه‌های شن فضای امنی را برای تقویت مهارت‌های حرکتی درشت و ظریف مهیا کند. توسعه مهارت‌های حرکتی پیش نیازی است برای انجام فعالیت‌های روزمره زندگی که هدف نهایی ما در کاردرمانی است.

6- رشد مهارت‌های شناختی

مهارت‌های شناختی مهارت‌هایی هستند که به ما اجازه برنامه ریزی و مدیریت مراحل انجام یک فعالیت را داده و پاسخ به تغییرات محیطی را برای ما امکان پذیر می‌کنند. همچنین امکان انتخاب اشیا و محیط مناسب برای فعالیت و زمان مناسب انجام آن را می‌دهند. توانایی شناختی منجر به شناخت مشکل و تشخیص راه حل برای مشکلات را به ما می‌دهد.

تمرینات مورد استفاده از اتاق تاریک کاردرمانی مهارت‌های شناختی ما را از نو نمی‌سازد. اما به افراد می‌آموزند که چگونه تجربیات مختلف را پردازش کنند. همچنین امکان مدیریت واکنش‌های فرد را در زمان‌هایی با ناهنجاری‌های رفتاری روبرو می‌شوند، فراهم خواهد کرد. از طرفی دیگر تمرینات مورد استفاده در این اتاق به افراد کمک خواهد کرد که رابطه علت و معلولی بین پدیده‌ها را کشف کنند. این مورد مخصوصا برای افراد طیف اوتیسم کمک کننده خواهد بود.

7- رشد حسی

عملکردهایی که ما در پاسخ به محیط انجام می‌دهیم نیاز به تشخیص و شناسایی اطلاعات حسی به طور دقیق، تفسیر معنای حواس و ارتباط آن با وقایع گذشته یا ذخیره آن در حافظه جهت ارتباط با آینده دارد. برای نمونه مهارت‌های ادراکی حسی است که به ما اجازه می‌دهد دستمان را درون جیب‌هایمان یا جعبه کرده و با لمس شی مورد نظر خود را تشخیص دهیم .

با قرار گرفتن کودک در معرض تجربیات حسی گوناگون مهارت‌های حرکتی و تعادل افراد بهتر خواهد شد. همچنین ماهیچه‌های فرد این توانایی را به دست خواهند آورد که این تجربیات را در محیط‌های عادی پردازش و کنترل کنند.

فرق اتاق تاریک و اتاق حسی در چیست؟

جدل بر سر تفاوت‌های اتاق تاریک و اتاق حسی بی فایده است. چرا که اصولا اتاق تاریک نوعی اتاق حسی است. در واقع می‌توان گفت ما چندین مدل اتاق حسی داریم که یکی از آن‌ها اتاق تاریک است. هر اتاق حسی با توجه به خواست‌ها و نیازهای افرادی که از آن استفاده می‌کنند، طراحی و ساخته خواهد شد.

تمرینات اتاق تاریک

اتاق تاریک به عنوان یک روش درمانی دارای اصول و روش‌های مخصوص به خود است. در همین راستا تمرینات مخصوصی توسعه داده شده‌اند. هر تمرین با هدف خاص و جهت درگیر کردن حسی خاص و با اهداف معین طراحی شده‌اند. در نظر داشته باشید که تمرینات باید بر اساس رژیم حسی طراحی شده برای هر فرد و با تشخیص کاردرمانگر اعمال شود. در ادامه مهم‌ترین تمرینات مورد استفاده برای تحریک هر حس را با هم بررسی خواهیم کرد:

1- تمرینات اتاق تاریک برای حس عمقی (Proprioception)

جهت تحریک حس عمقی می‌توان از فعالیت‌هایی مانند بلند کردن، هل دادن و کشیدن اجسام سنگین استفاده کرد. برخی از تمرینات حس عمقی شامل موارد زیر است:

• هل دادن کالسکه یا گاری؛
• کشیدن واگن پر از اشیاء؛
• حمل کوله پشتی؛
• لی لی بازی؛
• فشار به دیوار؛
• بلند کردن وزنه؛
• پوشیدن جلیقه سنگین؛
• جارو کشیدن؛
• بالا و پایین پریدن روی ترامپولین؛
• شنا کردن.

2- تمرینات اتاق تاریک برای حس وستیبولار (Vestibular)

تحریک حس وستیبولار از طریق حرکات چرخشی و نوسانی امکان پذیر خواهد بود. توجه به این نکته ضروری است که انجام این حرکات برای افرادی که تشنج دارند یا سن آن‌ها کم است باید تحت نظارت مستقیم کاردرمانگر اجرا شود:

• تاب خوردن روی تاب؛
• دراز کشیدن داخل ننو (تاب‌های درختی)؛
• غلت زدن؛
• رقصیدن؛
• حرکات پروانه‌ای؛
• چرخیدن روی دیسک‌های چرخان.

3- تمرینات اتاق تاریک برای حس لامسه (Tactile)

حس لامسه برخلاف تصور عموم فقط لمس را شامل نمی‌شود. بلکه حس‌های فشار، دما، لرزش، بافت‌های مختلف و درد را نیز درک خواهد کرد. برخی از مهم‌ترین تمرینات اتاق تاریک برای حس لامسه می‌تواند شامل موارد زیر باشد:

• نقاشی با دست روی شن یا نمک؛
• ماساژ دست؛
• بازی نون بیار کباب ببر؛
• بازی با خمیر و بتونه؛
• استفاده از توپ‌ها و وسایل حسی؛
• بازی با طناب و تجهیزات کششی؛
• قلاب بافی؛
•  بافندگی یا خیاطی؛
• بازی کردن با کف ریش.

4- تمرینات اتاق تاریک برای حس شنوایی

تحریک حس شنوایی می‌تواند به فرایند یکپارچگی حسی کمک کند. همچنین حذف نویزها و صداهای مزاحم می‌تواند به آرام کردن فرد کمک کند. از این منظر می‌توان از تمرینات زیر در اتاق تاریک بهره گرفت:

• گوش دادن به موسیقی آرامبخش؛
• گوش دادن به صداهای موجود در طبیعت؛
• استفاده از هدفون جهت حذف صداهای مزاحم؛
• نواختن یک ساز موسیقی؛
• گوش دادن به صدای آب روان.

5- تمرینات اتاق تاریک برای حس بینایی

برخی از محیط‌ها ممکن است برای افراد بیش از حد تحریک کننده باشد. برای نمونه کلاس درس با تابلوهای اعلانات شلوغ چنین نقشی دارد. همچنین اتاق‌هایی که در آن‌ها رنگ‌های روشن و الگوهای شلوغ برای پرده و دیوار به کار گرفته شده است می‌توانند فرد را آشفته کنند. تمرینات زیر می‌توانند در اتاق تاریک به کار گرفته شوند:

• استفاده  از رشته‌ها نوری؛
• پخش کردن تصاویر آرامبخش از طریق تلویزیون (تصاویری که رنگ‌های خنثی دارند)؛
• انجام برخی از بازی‌ها در نور کم؛
• استفاده از بازی‌های رایانه‌ای.

6- تمرینات اتاق تاریک برای حس بویایی

استشمام بوهای خاص می‌تواند احساسات مختلفی را در انسان برانگیخته کند. این بوها می‌توانند فرد را آرام کرده یا فرد را عصبانی کند. استفاده از این بوها باید بر اساس نیاز فرد و به صورت تخصصی باشد.

بوهای آرام کننده: اسطوخودوس، وانیل، یاس، گل رز.

بوهای تحریک کننده: نعناع،‌ بوی مرکبات، بوهای تند مانند بوی گیاهان و ادویه‌ها.

استفاده از برخی از بوها مانند بوی صابون و مواد شوینده غیر خطرناک برای کسانی که از عطر خوششان نمی‌آید، کاربردی است.

7- تمرینات اتاق تاریک برای حس چشایی

جوانه‌های چشایی روی زبان طعم‌ها را دریافت می‌کنند. اما نحوه تفسیر و درک آن به شدت تحت تاثیر حس بویایی است. به همین دلیل است که در زمان سرماخوردگی یا گرفتگی بینی بسیاری از غذاها طعم خود را از  دست خواهند داد. در واقع یکپارچگی حسی را در بین حس‌های چشایی و بویایی به وضوح می‌توان مشاهده کرد. توجه به این نکته ضروری است که پردازش حسی دهان فقط شامل حس چشایی نیست، بلکه حس‌های لامسه و عمقی را نیز در دل خود دارد. تمرینات زیر می‌توانند جهت بهبود حس چشایی به کار گرفته شوند:

• آشپزی کردن با کودک؛
• استفاده از مزه‌های قوی مانند: سرکه جهت تحریک افرادی که کم حس هستند؛
• غذاهای ترد ترد مانند سبزیجات خام، ذرت بو داده، چوب شور، سیب و سایر میوه‌ها جهت تحریک حس عمقی دهان؛
• استفاده از اسباب بازی‌های جویدنی؛
• استفاده از بستنی و تکه‌های یخ برای کودکانی که دوست دارند چیزی را بمکند؛
• مزه های قوی می‌تواند کودک کم حساسیت را تحریک کند.

نکته: رژیم حسی برای هر فرد باید به صورت اختصاصی طراحی و اجرا شود. در نظر داشته باشید که یک فرد ممکن است در یک حس بیش حس بود و در دیگری کم حسی داشته باشد.

تجهیزات مورد استفاده در اتاق تاریک

تجهیزات به کار گرفته شده در اتاق تاریک کاردرمانی می‌تواند بسیار متنوع و متفاوت باشد. با توجه به کاربرد و نحوه استفاده از این فضا می‌توان تجهیزات مختلفی را در آن قرار داد. هر چه یک مرکز مجهزتر باشد دست درمانگر برای اجرای تمرینات مختلف بازتر خواهد بود. در ادامه مهم‌ترین وسایل مورد استفاده در dark room را بررسی می‌کنیم:

1- فیبرهای نوری

فیبرهای نوری هم می‌توانند به عنوان محرک در محیط کم نور به کار گرفته شوند و هم می‌توانند جهت روشن کردن اتاق استفاده شوند. اشکال مختلفی از این فیبرها وجود دارد که می‌توانند به تنهایی یا تلفیق با سایر حس‌ها تجربیات حسی منحصر به فردی را ایجاد کنند.

استفاده از فیبر نوری در قالب‌های مختلف امکان پذیر است. فرش فیبر نوری،‌ فرش LED حساس به لمس، لوستر فیبر نوری، کیت سقف فیبر نوری، پرده فیبر نوری و آبشار فیبر نوری نمونه‌هایی از این تجهیزات هستند.

2- تونل بی‌نهایت

تونل بی‌نهایت یک پانل دیواری حساس به صدا است که یک توهم نوری رنگارنگ را ایجاد می‌کند. این نورهای چشمک زن رنگارنگ حس یک تونل بی‌نهایت را القا می‌کنند که برای فرد جذاب خواهد بود. استفاده از تونل بی‌نهایت برای تحریک حس بینایی بسیار مفید است.

3- رولر کاردرمانی

رولر کاردرمانی به عنوان یک ابزار علاوه بر اتاق تاریک در کلینیک‌های عمومی کاردرمانی هم به چشم می‌خورد. چرا که به کمک آن می‌توان تمرینات متنوعی را طراحی و اجرا کرد. برای نمونه می‌توان از آن به عنوان یک ابزار تعادلی استفاده کرد. به این صورت که کودک روی آن بایستد. از طرفی دیگر می‌توان از آن جهت ارائه تحریکات وستیبولار و پروپریوسپتیو استفاده کرد. به این صورت که کودک روی زمین بخوابد و رولر کاردرمانی را به فشار مناسب روی بدن او بالا و پایین بکشیم. یا کودک روی آن‌ها بغلتد.

4- توپ cp

توپ سی پی هم به عنوان یک ابراز عمومی در کلینیک‌های کاردرمانی به وفور وجود دارد. این توپ‌ها تنوع بسیار بالایی دارند و هر کدام از آن‌‌ها را می‌توان با اهداف متنوعی به کار گرفت. برای نمونه توپ cp خاردار می‌تواند تحریکات حسی بیشتری را برای فرد فراهم کند. در حالی که توپ‌های تخم مرغی بیشتر برای تمرینات تعادلی به کار گرفته می‌شوند.

5- تاب‌ها

تاب‌ها هم می‌توانند به صورت گسترده در اتاق تاریک کاردرمانی مورد استفاده قرار گیرند. تنوع این تاب‌ها هم بسیار بالا است. برای نمونه برخی از تاب‌ها مشابه کیسه بوکس یا حرف T طراحی شده‌اند تا کودک به آن‌ها بچسبد. چنین تمریناتی علاوه بر تحریک حس لامسه، وستیبولار و پروپریوسپتیو می‌تواند عضلات و مهارت‌های حرکتی فرد را تقویت کند. برخی دیگر از تاب‌ها به گونه‌ای هستند که فرد می‌تواند داخل آن‌ها بخوابد.

ترکیب استفاده از تاب با بازی‌های ساده فواید زیادی را به دنبال خواهد داشت. برای نمونه فرد می‌تواند روی تاب بنشیند و همزمان با تاپ خوردن توپ را از زمین برداشته و داخل سبد بیاندازد. این تمرین علاوه بر مزایای بالا بهبود هماهنگی چشم و دست را به دنبال داشته و تمرکز فرد را به شدت افزایش خواهد داد.

6- ترامپولین

ترامپولین از تجهیزاتی از است که می‌تواند تمرینات تلفیقی زیادی را به وجود بیاورد. بالا و پایین پریدن از ترامپولین می‌تواند به تحریک حس عمقی و وستیبولار منجر شود. از طرفی دیگر برای کودکان بیش فعال می‌تواند به عنوان یک فعالیت لذتبخش کاربرد داشته باشد.

ترکیب آن با سایر تمرینات مزایای بیشتری هم به همراه خواهد داشت. برای نمونه کودکی که روی ترامپولین بالا و پایین می‌پرد و همزمان دست می‌زند، هماهنگی بیشتری کسب خواهد کرد. از طرفی دیگر انداختن توپ داخل سبد یا تمریناتی از این دست می‌تواند شناخت فرد از محیط و خود افزایش دهد.

7- بابل تیوب (ٰBubble Tube)

بابل تیوب یک محفظه پر از آب است توانایی تولید حباب را داشته و نورپرداز مخصوصی دارد. میزان حباب تولید شده در این تیوب‌ها قابل تنظیم است. همچنین رنگ نور آن را به کمک کنترل‌های مخصوص می‌توان تغییر داد. استفاده از بابل تیوب می‌تواند محیطی آرامبخش را فراهم کند. همچنین افزایش توجه و تمرکز و تعقیب چشمی را به دنبال دارد. بابل تیوب‌ها را در سایز‌های مختلف می‌تواند در گوشه و کنار اتاق تاریک کاردرمانی قرار داد. برخی از بابل تیوب‌ها قابلیت لمسی دارند که به کمک آن افراد می‌توانند رنگ و میزان حباب‌ها را تغییر دهند.

8- اسکوتر

اسکوتر هم نقش مهمی در اتاق تاریک برعهده دارد. ساختار و نحوه  استفاده از اسکوتر در کاردرمانی کمی متفاوت از فعالیت‌های عموم مردم است. اسکوترهای مورد استفاده در اتاق تاریک کاردرمانی این امکان را فراهم می‌کنند که فرد به حالت خوابیده، نشسته، چهارزانو و ایستاده از آن‌ها استفاده کند.

9- تجهیزات تعادلی

تجهیزات تعادلی بسیار زیادی وجود دارد که در اتاق تاریک مورد استفاده قرار می‌گیرند. بالانس بیم، تخته تعادل، توپ تعادل و آجرهای فومی و غیره تنها بخشی از این ابزارها را تشکیل می‌دهند. استفاده از این تجهیزات می‌تواند وضعیت تعادلی فرد را بهبود ببخشد. همچنین حرکات درشت و حس وستیبولار فرد را نیز ارتقا خواهد بخشید.

مرکز جامع توانبخشی سرو در زمینه کاردرمانی کودکان اوتیسم، بیش فعالی، سندروم داون، کودکان کم توان ذهنی، اختلالات حسی، اختلالات یادگیری ، لکنت زبان فعالیت می نماید. جهت تماس با کلینک جامع توانبخشی سرو باشماره تلفن های  3734-8809-021 و 6839-8808-021 تماس حاصل فرمایید.

انواع سبک های فرزندپروری

خوراک، پوشاک و مسکن جزء بدیهی‌ترین نیازهای هر انسانه و والدین وظیفه دارن اونا را برای فرزندان خودشون فراهم کنن. بزرگ‌ترین و مهم‌ترین وظیفه والدین در قبال فرزندان فراهم‌کردن محیطی سالم برای تربیت فرزندان خودشونه تا به‌عنوان افرادی شاد، سالم و مستقل وارد جامعه بشن. هیچ‌کس نمی‌تونه ادعا کنه که سبک فرزندپروریش کامله و به‌خوبی از تمام مهارت‌های پرورش کودک آگاهی داره. همین امر ضرورت یادگیری مهارت فرزندپروری را به امری مهم تبدیل می‌کنه. انواع سبک های فرزندپروری اثرات متفاوتی بر روی کودک داره به همین دلیل کودکان در خانواده‌های مختلف دارای نگرش‌ها و روحیات متفاوتی هستن. در صورت درست نبودن سبک فرزندپروری، امکان دارد کودکان دچار اختلالات رفتاری شوند.

انواع سبک های فرزندپروری

سبک‌های فرزندپروری که امروزه در روان‌شناسی تربیتی و کودک مورداستفاده قرار می‌گیره در دهه 1960 میلادی توسط دیانا باومریند روان‌شناس رشد در دانشگاه برکلی کالیفرنیا شکل گرفت. بر اساس این نظریه میان سبک فرزندپروری و رفتار کودکان رابطه مستقیم و نزدیکی وجود داره. روش‌های مختلف فرزندپروری می‌تونه منجر به نتایج متفاوت در رفتار کودکان بشه و همین‌طور بر رشد جسمی و روحی کودکان هم  اثر می‌ذاره. در کنار ضرورت یادگیری مهارت فرزندپروری، به طور کلی انواع سبک های فرزندپروری شامل 4 سبک می‌شه که عبارت‌اند از:

1. سبک فرزندپروری مقتدرانه یا دموکراتیک

در بحث انواع سبک های فرزندپروری اولین مورد سبک فرزندپروری مقتدرانه یا دموکراتیک هست. والدین مقتدر انتظارات زیادی از پیشرفت و رشد کودک خودشون دارن؛ ولی در کنار اون گرم و صمیمی هم هستن. در سبک مقتدارنه احترام بین والدین و فرزندان کاملاً متقابله و اعضای خانواده کاملاً برای هم احترام قائل هستن. والدین مقتدر برای تربیت فرزندانشون تلاش زیادی می‌کنن و معمولاً از روش پاداش و تشویق استفاده می‌کنن.

این دسته از والدین با استفاده از استدلال، بحث آزاد و دادن راهکار قوانین را مشخص کرده و محدودیت‌ها را برای فرزندانشون تعیین می‌کنن. والدین مقتدر خیلی منطقی هستن و برای رفتار و عملکرد خودشون استدلال و توضیح میدن؛ درنتیجه آگاهی کودک درمورد رفتار والدین بالا میره و از این طریق ارزش‌ها و اخلاقیات را یاد می‌گیره. والدین مقتدر حامی فرزندان خودشون هستن و به اون‌ها اجازه مستقل شدن می‌دن. حالا ببینیم فرزندان والدین مقتدر چه ویژگی‌هایی دارن. فرزندان والدین مقتدر:

• فعال هستن
• وابستگی امن دارن
• شاد و راضی به نظر میرسن
• استقلال بیشتری دارن
• عزت‌نفس و اعتمادبه‌نفس بالایی دارن
• تعامل خوبی با همسالان و دوستانشون دارن
• به موفقیت‌های تحصیلی بالا دست پیدا می‌کنن
• این گروه از کودکان از سلامت روان خوبی برخوردار هستن

به‌طورکلی سبک فرزندپروری مقتدرانه این ویژگی‌ها را داره:

• حمایت کافی از فرزندان
• احترام متقابل بین والدین و فرزندان
• ارتباط عاطفی مناسب بین والدین و فرزندان
• انتظار یک جایگاه اجتماعی خوب در آینده کودک

2. انواع سبک های فرزندپروری؛ سبک فرزندپروری آسان‌گیر

دومین مورد از انواع سبک های فرزندپروری سبک آسان‌گیر یا بی‌اعتنا هست. والدین آسان‌گیر قوانین و محدودیت‌های کمی مشخص می‌کنن؛ ولی برای اجرای همون  قوانین هم تمایل زیادی نشون نمی‌دن. این دسته از والدین متواضع و خونگرمن؛ ولی دوست ندارن به فرزندان خودشون نه بگن و اونا را ناراحت یا ناامید کنن.

این دسته از والدین خیلی بخشنده هستن و شعار «بچه‌ها باید بچگی بکنن» را سرلوحه کارهاشون قرار میدن. این گروه از والدین بیشتر از اینکه والد باشن نقش دوست را در برابر کودکان خودشون دارن. والدین آسان‌گیر فرزندان خودشون را تشویق می‌کنن تا در مورد مشکلاتشون با اون‌ها صحبت کنن؛ ولی معمولاً زیاد تلاش نمی‌کنن تا کودکشون را از انتخاب‌های ضعیف یا رفتار بد منصرف کنن. فرزندان والدین آسان‌گیر:

• نمی‌تونن قوانین را رعایت کنن
• تمایلات خودخواهانه دارن
• دچار افت تحصیلی می‌شن
• خودکنترلی ضعیف دارن
• در معرض ابتلا به چاقی هستن
• دارای روابط و تعاملات اجتماعی ضعیف هستن

سبک فرزندپروری آسان‌گیر این ویژگی‌ها را داره:

• آزادی بیش از حد
• مشخص نبودن حدومرز برای فرزندان
• روابط گرم و صمیمی بین والدین و فرزندان
• در این خانواده‌ها اغلب فرزندان تصمیم‌گیری می‌کنن

3. سبک فرزندپروری مستبدانه

سومین روش از انواع سبک های فرزندپروری سبک مستبدانه است. در سبک مستبدانه والدین تمرکز زیادی روی رعایت نظم و انضباط دارن و کودک مجبوره همیشه از والدین خودش اطاعت کنه. در این سبک کودکان مفاهیمی مثل آزادی، برابری و احترام متقابل را تجربه نمی‌کنن و این رفتارها را یاد نمی‌گیرن. این دسته از والدین رفتار تحکم‌آمیز و زورگفتن به افراد پایین‌تر از خودشون را به فرزندانشون یاد می‌دن. در این سبک فرزندپروری والدین کنترل زیادی روی فرزندانشون دارن و در مقابل میزان پاسخگو بودنشون در برابر فرزندان خیلی ناچیزه. والدین مستبد معمولاً حامی بچه‌هاشون نیستن و به نیازهای اونا جواب نمیدن.

شاید گفته بشه سبک مقتدرانه و مستبدانه، از انواع سبک های فرزندپروری، شبیه هم هستن؛ ولی دقت کنید که این دو سبک تفاوت‌های اساسی با هم دارن. در هر دو سبک مقتدرانه و مستبدانه والدین کنترل بالایی روی فرزندان خودشون دارن؛ ولی والدین مستبد انتظار دارن بچه‌هاشون از اون‌ها «کورکورانه» اطاعت بکنن. این گروه از والدین از هیچ استدلالی استفاده نمی‌کنن و از نظم و انضباط به صورتی شدید استفاده می‌کنن. مجازات‌هایی که والدین مستبد بکار می‌برن اغلب شامل تنبیه بدنی سخته تا ازین طریق بتونن رفتار کودک را کنترل کنن. فرزندان والدین مستبد:

• ناامن به نظر می‌رسن
• عملکرد تحصیلی بدی دارن
• عزت‌نفس و اعتمادبه‌نفس پایین دارن
• مهارت‌های مقابله‌ای و تعاملی ضعیف دارن
• مشکلات رفتاری زیادی دارن
• مستعد ابتلا به مشکلات روحی هستن
• احتمال اعتیاد به مواد مخدر در اونا زیاده

در سبک فرزندپروری مستبدانه این ویژگی‌ها مشاهده میشه:

• حمایت ناچیز از فرزندان
• تنبیه کودکان
• کنترل زیاد
• محبت کم
• تعیین دستورات و قوانین زیاد

4. سبک فرزندپروری طردکننده یا بی‌اعتنا

چهارمین سبک از انواع سبک های فرزندپروری، سبک طردکننده یا بی‌اعتنا هست. والدین طردکننده استانداردها و مرزهای محکم و مشخصی را تعیین نمی‌کنن. این دسته از والدین نسبت به نیازهای فرزندانشون بی‌تفاوتن، در زندگی اونا دخالت نمی‌کنن و انرژی زیادی را برای رفع نیازهای اولیه فرزندانشون صرف نمی‌کنن.

ارتباط والدین طردکننده با فرزندانشون کمه و زمان کمی را با اون‌ها می‌گذرونن. کودکانی که با این سبک تربیتی بزرگ میشن با خلأهای بزرگی در زندگی مواجه میشن و به خوبی هم رشد نمی‌کنن. والدین بی‌اعتنا انتظار دارن فرزندان، خودشون بتونن خودشون را تربیت کنن. البته این رفتارها از سوی والدین نمی‌تونه عمدی باشه؛ مثلاً والدینی که مشکلات روحی یا اعتیاد به مواد مخدر دارن نمی‌تونن بطور دائم نیازهای جسمی و عاطفی فرزندانشون را برآورده کنن. فرزندان والدین طرد‌کننده:

• تکانشی هستن
• مهارت خودتنظیمی هیجانی ندارن
• دچار افت تحصیلی شدید میشن
• با مشکلات بزهکاری و اعتیاد مواجه میشن
• مشکلات روانی زیادی دارن؛ مثلاً گرایش به خودکشی

در سبک فرزندپروری طردکننده این ویژگی‌ها بارزه:

• کمبود محبت در فرزندان
• داشتن انتظارات محدود از فرزندان
• روابط عاطفی ضعیف بین والدین و فرزندان
• نبود یک روش تربیتی مشخص و صحیح برای تربیت فرزندان

ضرورت یادگیری مهارت فرزندپروری

با توجه به تاثیر سبک های فرزندپروری بر روی کودکانوالدین قبل از اقدام به فرزندآوری ابتدا باید مهارت های زندگی را یاد بگیرند. خانواده سالم بنیان و اساس یک جامعه سالمه و تنها با بکارگیری یک روش تربیتی سالم در خانواده‌ها هست که می‌تونیم انتظار جامعه سالمی را داشته باشیم. همه از نقش والدین در پرورش کودکان آگاه هستن. پس والدین باید نسبت به انواع سبک های فرزندپروری آگاه باشن و با بکارگیری بهترین شیوه تربیتی تلاش کنن فرزندانی سالم، مستقل و موفق تربیت کنن.

جمع‌بندی

یکی از مهم‌ترین و اساسی‌ترین وظایف والدین در قبال فرزندانشون یادگیری و بکارگیری یک روش فرزندپروری سالم و صحیحه؛ بنابراین ضرورت یادگیری مهارت فرزندپروری اهمیت زیادی داره. در بحث انواع سبک های فرزندپروری 4 روش وجود داره. با بررسی تاثیر سبک های فرزندپروری بر روی کودکان مشخص شد که بهترین سبک فرزندپروری سبک مقتدرانه یا دموکراتیکه.

در این سبک قوانین، خط‌قرمزها، محبت و توجه به فرزند، منطق، استدلال و آگاه‌سازی در بهترین سطح خودش و به‌صورت متعادل قرار داره و با یادگیری این روش فرزندپروری انتظار میره که والدین بتونن فرزندانی با استقلال و اعتمادبه‌نفس کافی تربیت کنن. چنین فرزندانی در آینده می‌تونن از نظر تحصیلی، تعاملات و روابط اجتماعی عملکرد موفقی داشته باشن.

مرکز جامع توانبخشی سرو در زمینه روان درمانگری کودکان بیش فعالی،  اختلالات حسی، اختلالات اضطرابی، پرخاشگری ،وسواسی و نافرمانی مقابله ای فعالیت می نماید. جهت تماس با کلینک جامع توانبخشی سرو باشماره تلفن های  3734-8809-021 و 6839-8808-021 تماس حاصل فرمایید.

در گفتار درمانی چه فعالیت هایی انجام می شود؟

برای کودکان، گفتار درمانی معمولا شامل بازی است، مانند فعالیت های توالی یابی یا بازی های گروهی مبتنی بر زبان. برای بزرگسالان، معمولا بر بهبود یا بازسازی مجموعه مهارت های خاص مانند تقویت هماهنگی بین مغز و دهان متمرکز است.

برخی از نمونه های فعالیت های گفتار درمانی عبارتند از:

• تمرین های زبان و دهان: گفتار درمانگر شما تمرین ها و حرکاتی را به شما نشان می دهد که دهان و زبان شما را تقویت می کنند. این تمرین ها به آموزش زبان شما برای حرکت در الگوهای هماهنگ کمک می کنند.
• حرکات صورت: کنترل حالت چهره می تواند به بهبود مهارت های حرکتی شما کمک کند. درمانگر ممکن است به شما لبخند بزند یا لب هایتان را کج کند، سپس صورتتان را آرام کند.
• بلند خواندن: اگر اختلال گفتاری مانع از حرکت صحیح دهان و زبان شما می شود، بلند خواندن می تواند ارتباط بین مغز و دهان شما را تقویت کند.
• بازی با کلمات: مطالعات نشان داده اند که بازی های حافظه، جستجوی کلمات و معماهای کلمات متقاطع می توانند عملکرد شناختی را حفظ کرده و مهارت های تفکر را بهبود بخشند.

آیا گفتار درمانی واقعا جواب می دهد؟

بله، گفتار درمانی یک درمان ثابت شده و موثر است که به میلیون ها نفر کمک کرده تا مهارت های زبانی و ارتباطی خود را بهبود بخشند.

یک تعریف از موفقیت برای این درمان وجود ندارد. با ارائه دهنده خدمات درمانی یا گفتار درمانگر خود در مورد تعیین و دستیابی به اهدافی که با نیازهای منحصر به فرد شما همخوانی دارند، صحبت کنید.

مزایای گفتاردرمانی چیست؟

گفتار درمانی مزایای متعددی دارد، از جمله:

• بهبود عزت نفس.
• افزایش استقلال.
• بهبود توانایی درک و بیان ایده ها، افکار و احساسات.
• آمادگی مدارس برای دانش آموزان کم سن و سال.
• کیفیت صوتی را افزایش دهید.
• مهارت های اولیه زبانی.
• عملکرد بلع بهتر.
• بهبود کیفیت زندگی.

چقدر به گفتاردرمانی نیاز دارید؟

نیازهای هر کسی منحصر به فرد است. برخی اختلالات گفتاری با افزایش سن بهبود می یابند و برخی دیگر به سال ها گفتار درمانی نیاز دارند. اگر یک وضعیت سلامتی باعث اختلال گفتاری شما شود، ممکن است مهارت های گفتاری و زبانی شما با بهبود از مساله اساسی بهبود یابد.

مدت زمانی که به گفتار درمانی نیاز دارید به موارد زیر بستگی دارد:

• سن شما.
• نوع اختلال گفتاری.
• اختلال گفتار تا چه حد بر توانایی های ارتباطی شما تاثیر می گذارد.
• اگر نیاز به بهبودی از یک بیماری زمینه ای دارید.
• چقدر در گفتاردرمانی شرکت می کنید.

مرکز جامع توانبخشی سرو در زمینه 'گفتار درمانی کودکان و بزرگسالان فعالیت می نماید. جهت تماس با کلینک جامع توانبخشی سرو باشماره تلفن های  3734-8809-021 و 6839-8808-021 تماس حاصل فرمایید.

گفتاردرمانی چیست؟

گفتار درمانی به کودکان و بزرگسالان کمک می کند تا مهارت های ارتباطی و زبانی خود را بهبود بخشند. مهم نیست چه چیزی بر توانایی شما برای صحبت کردن یا برقراری ارتباط موثر تاثیر می گذارد، گفتار درمانی می تواند کیفیت زندگی شما را بهبود بخشد. اگر شما یا فرزندتان در صحبت کردن، شنیدن یا استفاده از زبان مشکل دارید، با یک ارائه دهنده خدمات درمانی در مورد ارزیابی گفتار درمانی صحبت کنید.

گفتار درمانی درمانی است که توانایی شما برای صحبت کردن و استفاده از سایر مهارت های زبانی را بهبود می بخشد. این کار به شما کمک می کند افکار خود را بیان کنید و بفهمید دیگران به شما چه می گویند. همچنین می تواند مهارت هایی مانند حافظه و توانایی حل مشکلات را بهبود بخشد.

شما با یک آسیب شناس گفتار - زبان (SLP، یا گفتار درمانگر)کار خواهید کرد تا تمرین ها و درمان هایی را پیدا کنید که نیازهای خاص شما را برطرف می کنند. برخی افراد نیاز به کمک برای صحبت کردن و برقراری ارتباط دارند. برخی دیگر برای پردازش و درک بهتر زبان به گفتار درمانی نیاز دارند.

گفتار درمانی می تواند به بهبود شما کمک کند:

• مهارت های اولیه زبانی (به خصوص کودکانی که صحبت کردن و برقراری ارتباط را یاد می گیرند).
• توانایی استفاده از صدای خود را داشته باشید.
• درک زبان (اینکه چقدر کلمات و زبان را خوب درک می کنید).
• Fluency (چقدر خوب و چقدر راحت می توانید از زبان استفاده کنید).
• وضوح و بیان (چقدر راحت می توانید آنچه می خواهید را منتقل کنید).

از کجا متوجه شویم که آیا به گفتاردرمانی نیاز داریم؟

اگر ارائه دهنده مراقبت های بهداشتی شما گمان می کند که شما یا فرزندتان دچار اختلال گفتاری هستید، آن ها برخی غربالگری های اولیه را توصیه خواهند کرد. این تست ها به تعیین علت اصلی هر گونه مشکل ارتباطی کمک خواهند کرد.

به عنوان مثال، اگر کودک شما در برقراری ارتباط مشکل دارد، ارائه دهنده خدمات درمانی ممکن است کودک شما را برای آزمایش شنوایی به یک شنوایی شناس ارجاع دهد. اگر کودک شما تست شنوایی را پشت سر بگذارد، ممکن است لازم باشد با یک آسیب شناس گفتاری کار کند.

گفتار درمانی چه می کند؟

گفتار درمانی به شما کمک می کند توانایی صحبت کردن و برقراری ارتباط با زبان را بهبود ببخشید. اینکه شما به چه نوع گفتار درمانی نیاز دارید به عوامل مختلفی بستگی دارد، از جمله سن شما و اینکه چه وضعیت سلامتی یا گفتاری دارید.

آسیب شناس گفتار - زبان شما درمان مناسب را براساس وضعیت خاص شما توصیه خواهد کرد. روش ها و دسته بندی های مختلفی برای گفتار درمانی وجود دارد، و گفتار درمانگر شما روشی را پیدا می کند که برای شما بهتر عمل می کند.

کدام شرایط با گفتار درمانی درمان می شوند؟

گفتار درمانی می تواند به نفع هر کسی باشد که اختلال ارتباطی دارد. یک ارائه دهنده خدمات بهداشتی نیز ممکن است گفتار درمانی را پیشنهاد دهد اگر شما اختلال شنوایی یا شرایط سلامتی دارید که بلع را دشوار می کند. ارائه دهنده خدمات درمانی شما ممکن است گفتار درمانی را برای کمک به موارد زیر توصیه کند:

آفازیا: افراد مبتلا به آفازیا ممکن است در خواندن، نوشتن، صحبت کردن و درک زبان دچار مشکل شوند. این بیماری اغلب پس از سکته مغزی یا آسیب به ناحیه ای از مغز که زبان را پردازش می کند، گسترش می یابد.

آپراکسیا: افراد مبتلا به آپراکسیا می دانند که می خواهند چه بگویند، اما در شکل گیری کلمات مشکل دارند. آن ها ممکن است در خواندن، نوشتن، بلعیدن و سایر مهارت های حرکتی دچار مشکل شوند.

اختلال مفصل بندی: افراد مبتلا به اختلالات مفصل بندی قادر به تولید صداهای خاصی از کلمات نیستند. برای مثال، آن ها ممکن است یک صدا را جایگزین صدای دیگر کنند.

اختلالات شناختی - ارتباطی: اگر ناحیه ای از مغز که توانایی تفکر شما را کنترل می کند آسیب ببیند، ممکن است در برقراری ارتباط دچار مشکل شوید. افراد مبتلا به اختلالات شناختی - ارتباطی ممکن است مشکلاتی در گوش دادن، صحبت کردن، حافظه و حل مساله داشته باشند.

Dysarthria: افراد مبتلا به Dysarthria ممکن است گفتار آهسته یا نامفهوم داشته باشند. این اتفاق زمانی رخ می دهد که عضلاتی که گفتار شما را کنترل می کنند ضعیف می شوند. علل شایع شامل سکته مغزی، اسکلروز چندگانه (MS)، اسکلروز جانبی آمیوتروفیک (ALS)یا سایر اختلالات سیستم عصبی است.

اختلالات بیانی: افراد مبتلا به اختلالات بیانی ممکن است در بیرون آوردن کلمات یا انتقال افکار خود دچار مشکل شوند. اختلالات بیانی با سکته مغزی یا دیگر رویداده ای عصبی، تاخیر در رشد و کاهش شنوایی مرتبط هستند.

اختلالات روانی: اختلالات روانی سرعت، جریان و ریتم گفتار شما را مختل می کنند. لکنت زبان (گفتاری که قطع یا مسدود می شود)یک اختلال روانی است. به هم ریختگی (گفتاری که با هم ادغام شده و سریع است)نیز همین طور است.

اختلالات پذیرشی: افراد مبتلا به اختلالات پذیرشی در درک یا پردازش آنچه دیگران می گویند مشکل دارند. آن ها ممکن است دایره لغات محدودی داشته باشند، در پیروی از دستورها مشکل داشته باشند یا علاقه ای به مکالمات نداشته باشند.

اختلالات رزونانس: اختلالات رزونانس شرایط سلامتی هستند که حفره های دهانی یا بینی شما را تحت تاثیر قرار می دهند. آن ها می توانند جریان هوا را مسدود کرده و ارتعاشاتی که به شما در شنیدن صداها کمک می کنند را تغییر دهند. کام، لوزه های متورم و سایر شرایطی که بر ساختار دهان و بینی شما تاثیر می گذارند، می توانند باعث اختلالات رزونانس شوند.

چه سنی برای گفتار درمانی بهتر است؟

هر کسی که به کمک مهارت های گفتاری یا زبانی نیاز دارد، می تواند از گفتار درمانی بهره مند شود. هیچ سن و سالی وجود ندارد که برای کمک گرفتن بهتر یا صحیح تر باشد. هم گفتار درمانی کودکان و هم گفتار درمانی بزرگسالان می تواند به هر کسی که اختلال ارتباطی دارد کمک کند.

مطالعات نشان داده اند که کودکانی که به گفتاردرمانی نیاز دارند، بیش ترین موفقیت را زمانی به دست می آورند که آن را زود شروع کنند و در خانه با یکی از عزیزان خود تمرین کنند.

مرکز جامع توانبخشی سرو در زمینه 'گفتار درمانی کودکان و بزرگسالان فعالیت می نماید. جهت تماس با کلینک جامع توانبخشی سرو باشماره تلفن های  3734-8809-021 و 6839-8808-021 تماس حاصل فرمایید.

کاردرمانی چیست؟

هر کسی شغل یا حرفه ای برای انجام دادن دارد. شغل کودکان رشد کردن، یاد گرفتن، انجام کاره ای مدرسه و بازی کردن است. کاردرمانی به کودکانی که ناتوانی جسمی، حسی یا شناختی دارند، کمک می کند. این کار به آن ها کمک می کند تا کارهای روزمره مانند غذا خوردن، پوشیدن کفش و جوراب، تمرکز بر یادگیری، نوشتن و بازی با اسباب بازی ها یا کودکان دیگر را انجام دهند.

کاردرمانگران فعالیت هایی را ایجاد می کنند که به کودکان کمک می کند راه هایی برای انجام کارهایی پیدا کنند که به دلیل بیماری یا ناتوانی برای آن ها دشوار است. یا به عنوان مثال، کاردرمانی می تواند به کودکان مبتلا به فلج مغزی که ممکن است نیاز به استفاده از ویلچر یا تجهیزات دیگر داشته باشند، کمک کند تا بتوانند به مدرسه بروند.

کاردرمانگران همچنین ممکن است به کودکان مبتلا به اوتیسم کمک کنند تا نحوه تعامل با دیگران را یاد بگیرند. آن ها همچنین ممکن است به کودکان مبتلا به اختلالات پردازش حسی کمک کنند تا راه هایی برای تعامل راحت تر و مناسب تر با محیط خود پیدا کنند.

یک کاردرمانگر همچنین برای حمایت از بخش های مختلف بدن، کمک ها و تجهیزات مختلفی ارائه می دهد. آن ها می توانند به شما کمک کنند تا وسایلی را پیدا کنید که انجام کارهایی مانند باز کردن یک شیشه، گذاشتن کفش، یا حمام یا دوش گرفتن را آسان تر می کند.

کاردرمانگر چه کاری انجام می دهد؟

اگر نیاز به کاردرمانی داشته باشید، درمانگر بررسی خواهد کرد که چگونه می توانید برخی از انواع فعالیت ها را در مقایسه با سایر کودکان هم سن خود انجام دهید. درمانگر ممکن است از شما بخواهد که الفبا را بنویسید، چند شکل بکشید، چند بازی انجام دهید، کفش هایتان را ببندید، یا یک فشارسنج مخصوص برای اندازه گیری میزان قدرت خود فشار دهید!

برخی از کاردرمانگران به خانه شما می آیند تا ببینند چگونه از پس کاره ای روتین مانند شانه کردن مو یا مسواک زدن بر می آیید. دیگران شما را در بیمارستان یا کلینیک یا حتی گاهی در مدرسه شما ملاقات خواهند کرد. کاردرمانی برای هر فردی متفاوت است. هیچ دو نفر شبیه به هم نیستند و هیچ دو درمانی نیز یک سان نیست.

درمان من چقدر طول می کشد؟

هر کودکی با سرعت خودش یاد می گیرد، بنابراین درمان ممکن است مدت کوتاهی یا مدت زمان طولانی طول بکشد. بعضی از بچه ها وقتی بزرگ تر می شوند یا مدرسه را عوض می کنند، نیازهایشان تغییر می کند. آن ها به کاردرمانگر باز می گردند تا راه های جدیدی برای مقابله با مشکلات یا تسلط بر یک مهارت جدید بیابند.

کودکان می توانند با پیروی از دستورها کاردرمانگر خود به تسریع درمان کمک کنند. مهم این است که سخت کار کنید و خودتان هم در خانه تمرین کنید. برخی فعالیت ها یا تمرینات ممکن است عجیب به نظر برسند اما همه آن ها هدفی دارند. اگر می خواهید بدانید چرا کاردرمانگر شما کاری انجام می دهد، بپرسید، "چرا ما این کار را انجام می دهیم، و چگونه به من کمک می کند؟"

با گذشت زمان و تمرین زیاد، خواهید دید که تمام این کاره ای سخت نتیجه می دهند.جهت انجام کاردرمانی برای کودک خود، با کلینک توانبخشی سرو تماس حاصل فرمایید.